بررسی ماده 237 قانون مالیات مستقیم: گزارش رسیدگی

ماده 237 قانون مالیات مستقیم قدم اول در اعتراض به مالیات است. اهمیت این ماده اینجاست که تا قبل از نیازمند شدن مودی به آن، او هیچ نیازی به دانستن دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها ندارد. شخص به کسب و کار خود مشغول است و اطلاعات حداقلی از قوانین مالیاتی دارد. در این هنگام برگه تشخیص مالیات به مودی ابلاغ می‌گردد و احساس می‌کند که باید برای تحقق عدالت به مالیات اعتراض نماید.

به همین جهت ماده 237 قانون مالیات مستقیم بنوعی ویترین قوانین مالیاتی کشور در حوزه رسیدگی است. درواقع مودی به واسطه همین گزارش مدنظر ماده 237 است که با جزئیات محاسبه مالیات آشنا می‌گردد. این گزارش که براساس آن برگه تشخیص مالیات را صادر می‌نمایند گزارش رسیدگی نام دارد. مشاهده آن از حقوق مودیست و سازمان امور مالیاتی قوانین زیادی در نحوه تدوین و نوع نگارش آن تدوین نموده‌است. تخطی از هرکدام از این قوانین می‌توانند برگه تشخیص را بی اعتبار نموده و اعتراض به مالیات را به موفقیت برسانند. اطلاعات گزارش رسیدگی منبع اصلی مودی در مراحل توافق با ممیز و یا دفاع در هیأت حل اختلاف مالیاتی هستند.

تفاوت گزارش مدنظر ماده 237 قانون مالیات مستقیم با برگه تشخیص مالیات

براساس این ماده، برگ تشخیص مالیات درواقع یک نظریه در مورد درآمد مودیست که باید این ویژگی‌ها را داشته باشد:

• باید آن را براساس ماخذ صحیح بنویسند.
• متکی به دلایل کافی و قانع کننده باشد.
• فعالیت و میزان درآمد موثر در برگه تشخیص باید برای مودی مشخص باشد.
• امضا کنندگان و تایید کنندگان برگه تشخیص باید نام خود را بطور کامل و خوانا قید نمایند و مسئولیت اطلاعات برگه تشخیص را بپذیرند.

این نظریه در برگه تشخیص مالیات به مودی ابلاغ می‌گردد. او 30 روز برای اعتراض به برگه تشخیص فرصت دارد. اگر این گزارش براساس درآمدیست که مودی سابقا در مورد آن اظهارنامه‌ای ارائه نداده‌است، باید در این 30 روز در کنار مدارک مربوط به اعتراض، اظهارنامه عملکرد مورد قبول خود را نیز ارائه نماید.

براساس ماده 237 قانون مالیات مستقیم، مودی حق دارد نحوه تشخیص مالیات را بداند. در همین راستا نیز امضاکنندگان و صادرکنندگان برگه تشخیص باید گزارشات و محاسباتی که به این برگه تشخیص ختم شده اند را به او تحویل دهند و ابهاماتش را برطرف سازند.

در بسیاری از موارد این ماده در ادارات امور مالیاتی نیز سردرگمی ایجاد می‌کند. ماده 237 قانون مالیات مستقیم از ممیز می‌خواهد مسیر اثبات تشخیص مالیات را به شما نشان دهد. بااینحال ممکن است این موارد را در دسترس نداشته باشد. این موضوعیست که در سیستم جامع مالیاتی و اظهارنامه‌های براوردی کاملا رفع شده‌است.

نکات مهم بخشنامه 230/15595/د

قانونگذار در مورد گزارش مورد نظر ماده 237 قانون مالیات مستقیم بخشنامه‌ای در تاریخ 1401/3/18 به شماره 230/15595/د صادر نمود. (برای دیدن بخشنامه در سایت سازمان امور مالیاتی کلیک کنید). لطفا به بخش‌های هایلایت شده در این بخشنامه توجه فرمایید.

موارد مهم این بخشنامه در تکمیل ماده 237 قانون مالیات مستقیم این موارد هستند:

• اشخاص معترض به برگه تشخیص مالیات برای اعتراض 30 روز فرصت دارند.
• مودیانی که به اظهارنامه براوردی معترضند، باید در کنار مدارک اعتراض خود، یک اظهارنامه جایگزین نیز ارائه کنند.
• ادارات امور مالیاتی موظفند گزارش مبنای برگ تشخیص مالیات را به مودی تحویل دهند.
• منبع گزارش رسیدگی و برگه تشخیص، یک گزارش با فرم استاندارد است.

نمونه لایحه ماده 237

این حق ماست تا بدانیم مبلغ مالیات ما چگونه محاسبه شده‌است. باید محاسبات و منابعش را بدانیم. قانون مالیات مستقیم نیز در ماده 237 و سایر بخشنامه‌ها این موضوع را مشخص نموده است و کارمندان حوزه‌های مالیاتی را ملزم به ارائه این گزارش به مودی دانسته است.

برای دریافت این برگه باید به حوزه مالیاتی صادرکننده ابلاغ و برگه تشخیص مراجعه نمایید. بهتر است این مراجعه در ساعات حدود 9 تا 11 صبح روز‌های اول هفته باشد. همچنین در برخی از زمان‌ها حجم کار در ادارات مالیاتی بسیار بالاست و ممکن است شما راهنمایی دقیقی نگیرید و یا کار شما آنطور که باید انجام نگیرد. در این روز‌ها حوزه‌های مالیاتی حجم کار بالایی دارند:

• هفته دوم خرداد تا پایان تیرماه (مهلت ارائه اظهارنامه عملکرد و مالیات بر اجاره املاک)
• روز‌های نزدیک به پایان مهلت اظهارنامه ارزش افزوده (هفته دوم ماه آغازین هر فصل)
• ایام منتهی به اتمام زمان معاملات فصلی (هفته دوم ماه دوم هر فصل)

پس از حضور در حوزه مالیاتی، اشخاص صادرکننده برگ تشخیص را بیابید و با آنها مشورت نمایید. در صورت لزوم نیز درخواست خود را در نامه‌ای مشابه متن زیر به حوزه تقدیم نمایید.

سرمییز محترم حوزه مالیاتی….
باعرض سلام و وقت بخیر
لطفا جهت ارائه گزارش رسیدگی موضوع ماده 237 قانون مالیات مستقیم و بخشنامه 230/15595/د که منتج به برگ تشخیص با مشخصات… در مورد پرونده اینجانب …. شده است، دستورات لازم را صادر فرمایید.
با تشکر