نکات کلیدی مالیات نمایشگاه اتومبیل و بنگاه خرید و فروش خودرو

مالیات نمایشگاه داران اتومبیل و فعالان خرید و فروش خودرو که از مودیان آسیب پذیر هستند، بسیار پرچالش است. حجم تراکنش و سرعت انتقال پول در این بنگاه‌ها و معاملات عموما بسیار بالاست. همچنین برای صرفجویی و کاهش هزینه‌ها، عموما نقل و انتقال با اسناد مثبته انجام نمی‌گیرد. مشکل دیگر این صنف نیز پراکنده بودن قوانین مالیاتی مربوط به آنها در فصول مختلف قانون است.

بخش زیادی از مالیات نمایشگاه داران اتومبیل و دلالان خودرو به دلیل ناآگاهی آنها از قوانین مالیاتی است. البته گاهی ثبت نکردن رسمی یا غیر رسمی معاملات و همچین رعایت نکردن نکات مربوط به تراکنش‌های بانکی دفاع از آنها را در اعتراض به مالیات دشوار می‌کند. در ادامه قوانین مالیاتی خاص این صنف و راه‌های مناسب برای کاهش مالیات نمایشگاه داران خودرو و دلالان اتومبیل خواهیم نگاشت.

مالیات‌های مربوط به خودرو

در ابتدای امر توجه داشته باشید که خرید و فروش اتومبیل و فعالیت‌های مرتبط، ذیل حداقل یکی از این موارد مشمول مالیات خواهند بود:

• مالیات نقل و انتقال خودرو: مالیات مقطوعی که در حال حاضر در زمان تعویض پلاک از فروشنده اخذ می‌گردد. این مبلغ درصد ثابتی از ارزش روز خودروست.
• مالیات بر خودرو‌‌های لوکس: این مبلغ نیز یک مالیات مقطوع بحساب می‌آید. هرساله در احکام مالیاتی بودجه جزئیات این مالیات مشخص می‌شوند.
• تکالیف مالیات مشاغل صاحب نمایشگاه خودرو و بنگاه معاملات اتومبیل: این افراد نیز مانند سایر اشخاص حقیقی و حقوقی صاحب کسب و کار هستند. مجوز بنام آنهاست و با توجه به شرایط و حجم فعالیت مشمول مالیات مشاغل هستند.
• مالیات دلالان خودرو: این اشخاص مجوز کسب و کار ندارند اما از محل معامله خودرو در بنگاه‌ها و نمایشگاه‌های خودرو سود دریافت می‌کنند. برخی نیز اقدام به خرید خورد‌های تصادفی کرده و آنها را پس از تعمیر بفروش می‌رسانند.

اگر با خرید و فروش اتومبیل سروکار دارید، قطعا در یکی از این چهار دسته هستید. ممکن است کار شما یک حالت خاص در میان این چهار دسته باشد. با اینحال اظهار فعالیت و درآمد وظیفه قانونی شماست و تخطی از آن مشکلساز خواهد بود. پس با کمک مشاور مالیاتی نزدیکترین حالت به فعالیتتان را انتخاب نموده و براساس قانون تکالیف مالیاتی را انجام دهید.

در ادامه به بررسی این چهار دسته می‌پردازیم:

تکالیف مالیات نمایشگاه داران اتومبیل و دلالان خودرو

قانونگذار تمام افرادی را که در مرز‌های ایران درآمدی کسب می‌کنند را موظف به اظهار درآمد نموده است. پس از نظر اداره مالیات شخصی که یک بنگاه اتومبیل بزرگ دارد با کارمندی که عصر‌ها دو یا سه ساعت در بنگاه دوستی می‌نشیند و هر فصل نهایتا سه یا چهار خودرو معامله می‌کند، تفاوتی ندارد. اشخاص قانونا موظف هستند درآمد خود را در خردادماه ذیل پرونده مالیاتی متناسب با آن شغل، به دولت اعلام نمایند.

در مورد صاحبان نمایشگاه اتومبیل و کسانیکه پروانه کسب یا کارتخوان محل خرید و فروش خودرو به نام آنهاست، تکالیف مالیاتی بسیار مشخص رو روشن هستند. نمایشگاه داران خودرو باید پرونده متناسب با حجم فعالیت خود را در اداره دارایی افتتاح نمایند. ضرورت این موضوع زمانیکه پروانه کسب و یا کارتخوانی تحت نام شما ثبت شده‌است، بسیار بیشتر می‌گردد.

کاهش عدد مالیات بسیار آسان است و می‌توان با پیاده‌سازی یک نظم مختصر حسابداری خود را برای ارائه اظهارنامه دقیق و دفاع از آن در صورت نیاز آماده نمود.

سازمان امور مالیاتی کدام حساب‌های بانکی را بطور مستقیم رصد می‌کند؟

درسال‌های اخیر سازمان امور مالیاتی بطور مستمر درحال پیگیری و پایش حساب‌های بانکیست تا موارد مشکوک را کشف نماید. نحوه کشف و بررسی آن حساب‌ها را در مقاله رسیدگی به تراکنش‌های بانکی توضیح داده ایم. با فرض اینکه هیچ حساب بانکی برای فعالیت غیررسمی شما گزارش نشده باشد، ممیز مالیاتی بطور مستقیم این حساب‌هارا زیر نظر دارد:

• حساب‌های بانکی متصل به کارتخوان
• حساب‌های بانکی که به درگاه‌های پرداخت اینترنتی متصل نموده‌اید.
• شماره شبا که در هنگام ثبت پرونده مالیاتی، به سازمان اعلام نموده‌اید.

در بسیاری از موارد تمام این موارد یک حساب هستند. این نکته مهم را هم در نظر بگیرید که اگر کارتخوان بنگاه معاملات خودرو و نمایشگاه اتومبیل به نام شخص دیگریست، از نظر قانونی صاحب تراکنش‌هاست و باید مالیات بپردازد.

مسئله بسیار مهم دیگر تطابق عنوان کارتخوان شما با فعالیت شماست. اعداد و مبالغ مربوط به هر شغل با ضریب و شرایط متفاوتی حساب می‌گردند. از طرف دیگر در بسیاری از موارد و فروشگاه‌ها تمام تراکنش‌های ورودی با قطعیت بیشتری فروش در نظر گرفته‌ می‌شود. در بسیاری از موارد اینکار باعث مالیات بیشتری برای نمایشگاه‌های خرید و فروش خودرو و اتومبیل می‌گردد. همچنین ریسک اینکار بعنوان یک جرم مالیاتی بسیار بالاست و دستاوردی نیز ندارد.

ملاحظات مربوط به کارتخوان نمایشگاه‌های خودرو و بنگاه‌های معاملات اتومبیل

قانونگذار در قانون مالیات‌های مستقیم و بخشنامه‌های مالیاتی زیادی اعلام نموده‌که هر واریزی به حساب شما درآمد نیست. علی الخصوص در بخشنامه رسیدگی به تراکنش‌های بانکی (بخشنامه 200/99/16) از مشاغلی مانند بنگاه خرید و فروش خودرو و نمایشگاه اتومبیل بعنوان مصداق این موضوع نام برده شده است. با اینحال استفاده از این بند‌ها در رسیدگی و دفاع مالیاتی می‌تواند دشوار باشد.

سعی نمایید تا حد امکان تراکنش‌های غیر ضروری را از کارتخوان خود دور نمایید. در بسیاری از موارد شما به عنوان امین معامله، مسئول نگهداری بخشی از مبلغ خودرو هستید تا خرید نهایی شود. ثبت این موارد بسیار مهم است. همچنین باید دقت نمایید تا پول مربوط به هرشخص را به حسابی به نام همان شخص واریز نمایید.

راه حل مالیات بنگاه‌های معمالات خودرو و نمایشگاه اتومبیل

در بسیاری از موارد و در هنگام رسیدگی، مامور مالیات ورودی‌های حساب بنگاه معاملات خودرو و نمایشگاه اتومبیل را بعنوان درآمد در اظهارنامه براودی وارد می‌نماید. این عدد می‌تواند شامل درآمد واقعی شما بعلاوه تمام مبالغی باشد که بواسطه معاملات مختلف خودرو در بنگاه، بعنوان امین به حساب شما منتقل شده است.

درآمد شما از هر معامله تنها عدد مربوط به کمسیون شماست. این مبالغ حتی می‌توانند در حسابی جداگانه ذخیره شده و یا کارتخوان مجزایی داشته باشند. در این حالت میزان درآمد شما کاملا مشخص است. اگر اهل تبصره صد هستید همان عدد را اعلام می‌کنیثد و اگر اظهارنامه پر می‌کنید، هزینه‌ها را از همان عدد کم نموده و سود را شناسایی می‌نمایید.

برای در امان ماندن از مالیات اضافی، باقی تراکنش‌های بنگاه معاملات خودرو و نمایشگاه اتومبیل نیز اطلاعات را به دقت ثبت و ذخیره نمایید. همانطور که گفتیم ماموران اداره مالیات به گردش آن حساب‌ها نیز دسترسی دارند. هر نوع ورودی به حساب تجاری فروش و درآمد محسوب می‌گردد و این وظیفه شماست تا خلافش را ثابت نمایید. با احتمال بالایی پس از اینکه شما عدد اصلی درآمد خود را اعلام نمودید، آنها آن را رد نموده و ورودی تمام حساب‌ها را درآمد در نظر بگیرند.

با توجه به بند‌های بخشنامه 200/99/16 شما می‌توانید به خوبی از خود دفاع نمایید. مهمترین سلاح شما نیز مدارکیست که مستند نموده‌اید. باید در لایحه دفاع با جزئیات بنویسید که مبلغ واریزی تاریخ فلان، بیعانه مربوط به قولنامه شماره n بوده که از خریدار دریافت و پس از قطعی شدن معاملع به فروشنده پرداخت شده است یا فرضا با منصرف شدن یکی از طرفین به خریدار بازگردانده شده است.

آیا می‌توان از این روش برای مخفی کردن درآمد نیز استفاده نمود؟

قطعا خیر. حتی اگر شما چنین مستنداتی را ارائه کنید، همچنان ممکن است برای ماموران مالیات قانع کننده نباشد. در واقع زمانی این داده‌های شما معتبر هستند که اسامی افراد قولنامه‌ها با صاحبان حساب همخوانی داشته باشد.

اجازه دهید با یک مثال مسئله را روشنتر کنیم. فرض کنید آقا یا خانم A برای خرید خودرو بیعانه‌ای را به حساب نمایشگاه خودرو شما واریز نموده‌است. متاسفانه شرایط فنی خودرو رضایت مشتری را جلب ننموده و او می‌خواهد پول خود را پس بگیرد. در همین زمان خودرو دیگری را در یک بنگاه معاملات اتومبیل دیگر قولنامه نموده‌است. قطعا او از شما خواهد خواست مبلغ را مستقیم به حساب فروشنده خودرو جدید واریز نمایید.

در این موارد باید تا حد ممکن تلاش نمایید تا مبلغ را دقیقا به حساب آقا یا خانم A عودت نمایید. اینکه شما از حساب خودتان پول خرید خورو شخص دیگری را پرداخت نموده باشید به هیچ وجه مورد قبول ممیزین مالیات نخواهد بود.

قطعا از نظر عرفی نمی‌توان بطور کامل اینگونه واریزی‌ها را کنترل و قطع نمود. سیاست‌های مشتری مداری بنگاه معاملات خودرو و نمایشگاه اتومبیل قطعا از نگرانی‌های مالیات آنها مهمتر هستند. به همین دلیل اگر میزان این مبالغ خیلیزیاد نباشند و مستندات نسبتا ضعیفتری برای آنها موجود باشد، می‌توان به دفاع از آنها در هیئت حل اختلاف مالیاتی امیدوار بود.

مالیات نقل و انتقال خودرو

قانونگذار نقل و انتقال خودرو و درواقع فروش خودرو را مشمول مالیات نموده‌است. این مبلغ در زمان تعویض پلاک و همزمان با صدور برگه سبز محاسبه و اخذ می‌گردد. در گذشته این مالیات تا زمان انتقال سند در دفاتر اسناد رسمی پرداخت نمی‌شد. در بسیاری از موارد خودرو در طول سالیان و بین چند نفر خرید و فروش می‌شد و بازهم از نظر سند هیچ تغییری در مالکیت آن ایجاد نشده‌بود و مالیاتی هم پرداخت نمی‌شد، زیرا قولنامه بنگاه معاملات اتومبیل و نمایشگاه خودرو از نظر قانونی و برای قاضی سند مالکیت بود.

با افزایش تعداد خودرو، قیمت آن و حجم معاملات، چشمپوشی از مبلغ مالیات بر نقل و انتقال خودرو برای سازمان امور مالیاتی بسیار دشوار گردید. همچنین تغییرات فرهنگی و گسترش مسائل کشور شفافیت بیشتری در مستند سازی مالکیت خودرو نیاز داشتند. به همین دلیل به مرور تعویض پلاک به یکی از شروط استفاده از برخی خدمات از جمله کارت سوخت تبدیل شد.

اما همچنان ملاک انتقال مالکیت خودرو همان سند قابل تنظیم در دفاتر اسناد رسمی بود. نهایتا در سال‌های اخیر ملاک مالکیت خودرو از سند رسمی به برگ سبز تعویض پلاک تغییر یافت. به دنبال تغییر این قانون، قانونگذار اخذ مالیات نقل و انتقال خودرو را در همان زمان تعویض پلاک تعیین نمود. هم اکنون پرداخت مالیات نقل و انتقال به نوعی پیش شرط خدمات تعویض پلاک است.

مبلغ مالیات نقل و انتقال خودرو چقدر است؟

نکته بسیار مهم در هنگام پرداخت این مبلغ، تمایز آن با خلافی، هزینه تعویض پلاک و عوارض شهرداریست. طبق قانون پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو با فروشنده است. همچنین از منظر عرفی نیز فروشنده باید تمام هزینه‌های مربوط به خلافی و عوارض شهرداری را بپردازد. در این میان تنها هزینه تعویض پلاک با خریدار است. برخی مواقع همزمانی تمام این هزینه‌ها که هرکدام متولی خاصی دارند، موجب اختلاف میان خریدار و فروشنده می‌گردد. در این موارد صاحیان نمایشگاه خودرو و بنگاه‌های معاملات اتومبیل باید طرفین را راهنمایی نمایند.

سازمان امور مالیاتی همواره به مورد هزینه‌های اعلامی مودیان مشکوک است. از طرف دیگر ناپایداری قیمت‌ها نیز در اعتبار و صحت سنجی اظهارنامه‌ها تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل اداره مالیات هرساله بجای استعلام قیمت از نمایشگاه‌های معاملات مسکن و نمایشگاه‌های اتومبیل جدولی را تحت عنوان ماخذ مالیاتی برای هر خودرو اعلام می‌کند و این قیمت‌ها مبنای مالیات خواهند بود.

سوالات متداول