در دنیای پیچیده تجارت و اقتصاد، اطلاعات مالی نقش حیاتی در تصمیم‌گیری‌های مختلف ایفا می‌کنند. یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارائه اطلاعات مالی، صورت‌های مالی هستند که وضعیت مالی، عملکرد و جریان‌های نقدی یک واحد تجاری را در یک دوره زمانی مشخص نشان می‌دهند. در میان این صورت‌ها، «صورت جریان‌های نقدی» در قالب استاندارد شماره دو حسابداری ایران جایگاه ویژه‌ای دارد، زیرا به طور خاص بر گردش نقدینگی و منابع مالی شرکت تمرکز می‌کند.
استاندارد شماره ۲ حسابداری ایران با عنوان «صورت جریان‌های نقدی»، چارچوبی مدون برای تهیه و ارائه این صورت مالی ارائه می‌دهد. این استاندارد به شرکت‌ها کمک می‌کند تا اطلاعات مربوط به جریان‌های نقدی خود را به صورت شفاف، قابل مقایسه و مفید برای تصمیم‌گیری ارائه کنند. در ادامه با مشاور مالیاتی همراه باشید تا به بررسی دقیق‌تر این استاندارد و اهداف آن بپردازیم.
بیشتر بخوانید:
استاندارد شماره 1: چارچوب پایه برای تهیه صورت‌های مالی
صورت جریان‌های نقدی چیست و چرا اهمیت دارد؟
صورت جریان‌های نقدی، گزارشی است که نشان می‌دهد چگونه نقدینگی و معادل‌های نقد یک واحد تجاری در طول یک دوره زمانی مشخص تغییر کرده است. به عبارت دیگر، این صورت مالی نشان می‌دهد که پول نقد شرکت از کجا آمده (ورودی‌ها) و به کجا رفته (خروجی‌ها).
اهمیت صورت جریان‌های نقدی از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است:
- ارزیابی توانایی ایجاد نقدینگی: این صورت مالی به سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان و سایر ذینفعان کمک می‌کند تا توانایی شرکت در تولید نقدینگی و پاسخگویی به تعهدات مالی خود را ارزیابی کنند.
- پیش‌بینی جریان‌های نقدی آتی: با بررسی روند جریان‌های نقدی گذشته، می‌توان پیش‌بینی‌هایی در مورد جریان‌های نقدی آینده شرکت انجام داد.
- ارزیابی کیفیت سود: صورت جریان‌های نقدی می‌تواند به ارزیابی کیفیت سود گزارش شده توسط شرکت کمک کند. برای مثال، اگر شرکتی سود بالایی گزارش کند، اما جریان نقدی عملیاتی پایینی داشته باشد، ممکن است نشان‌دهنده مشکلات احتمالی در نحوه شناسایی درآمد باشد.
- تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی: اطلاعات مربوط به جریان‌های نقدی برای تصمیم‌گیری‌های مربوط به سرمایه‌گذاری در دارایی‌ها، تأمین مالی از طریق بدهی یا حقوق صاحبان سهام و توزیع سود سهام بسیار مهم است.
به طور خلاصه، صورت جریان‌های نقدی ابزاری حیاتی برای درک وضعیت مالی یک شرکت و تصمیم‌گیری‌های آگاهانه است.
بیشتر بخوانید:
چطور به مالیات اعتراض کنیم؟
رسیدگی به تراکنش بانکی
ماده 238 قانون مالیات مستقیم
هدف استاندارد شماره ۲ حسابداری چیست؟
هدف اصلی استاندارد شماره ۲ حسابداری، ارائه الزامات برای تهیه و ارائه صورت جریان‌های نقدی است. این استاندارد به دنبال دستیابی به اهداف زیر است:
- ارائه اطلاعات مربوط به تغییرات تاریخی نقد و معادل‌های نقد: هدف اصلی این استاندارد، ارائه اطلاعاتی درباره تغییرات تاریخی نقد و معادل‌های نقد واحد تجاری از طریق صورت جریان‌های نقدی است. این اطلاعات به کاربران صورت‌های مالی کمک می‌کند تا درک بهتری از نحوه مدیریت نقدینگی توسط شرکت داشته باشند.
- طبقه‌بندی جریان‌های نقدی: این استاندارد، جریان‌های نقدی را به سه دسته اصلی تقسیم می‌کند: فعالیت‌های عملیاتی، فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های تأمین مالی. این طبقه‌بندی به کاربران کمک می‌کند تا منشأ و نحوه استفاده از نقدینگی را به طور واضح مشاهده کنند.
- ارائه اطلاعات مفید برای تصمیم‌گیری: هدف نهایی این استاندارد، ارائه اطلاعاتی است که برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی توسط کاربران صورت‌های مالی مفید باشد. این اطلاعات به سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان، مدیران و سایر ذینفعان کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
- ایجاد قابلیت مقایسه: استاندارد شماره ۲ با ارائه چارچوبی استاندارد، قابلیت مقایسه صورت‌های جریان نقدی شرکت‌های مختلف را فراهم می‌کند. این امر به کاربران کمک می‌کند تا عملکرد مالی شرکت‌ها را به طور مؤثرتری با یکدیگر مقایسه کنند.
به طور کلی، استاندارد شماره ۲ حسابداری با ارائه چارچوبی مدون و مشخص، به بهبود کیفیت و قابلیت اتکای اطلاعات مربوط به جریان‌های نقدی کمک می‌کند و در نتیجه به تصمیم‌گیری‌های اقتصادی مؤثرتر کمک می‌کند.
مفاهیم کلیدی استاندارد شماره ۲ حسابداری (صورت جریان‌های نقدی)
در این بخش به بررسی دو مفهوم کلیدی در استاندارد شماره ۲ حسابداری، یعنی «نقد و معادل‌های نقد» و «دسته‌بندی جریان‌های نقدی به فعالیت‌های عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی» می‌پردازیم و برای هر کدام مثال‌هایی ارائه می‌دهیم.
نقد و معادل‌های نقد: تعریف و مصادیق
نقد: به وجوه نقد در دسترس و سپرده‌های دیداری (مانند حساب جاری) گفته می‌شود. به عبارت دیگر، هر چیزی که به راحتی و بدون محدودیت بتوان آن را به پول نقد تبدیل کرد، نقد محسوب می‌شود.
معادل‌های نقد: سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و بسیار نقدشونده‌ای هستند که به سرعت قابل تبدیل به مبلغ مشخصی از وجه نقد هستند و ریسک تغییر ارزش آنها ناچیز است. معمولاً سررسید این سرمایه‌گذاری‌ها حداکثر سه ماه از تاریخ تحصیل آنهاست.
مصادیق نقد:
- وجه نقد موجود در صندوق شرکت
- حساب‌های جاری بانکی
- سپرده‌های دیداری
مصادیق معادل‌های نقد:
- سپرده‌های کوتاه‌مدت بانکی با سررسید حداکثر سه ماه
- اوراق بهادار کوتاه‌مدت دولتی با سررسید حداکثر سه ماه
- سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت با سررسید حداکثر سه ماه
مثال:
فرض کنید شرکتی دارای موارد زیر است:
- وجه نقد در صندوق: ۱۰ میلیون تومان
- حساب جاری بانک ملت: ۵۰ میلیون تومان
- سپرده کوتاه‌مدت سه ماهه بانک صادرات: ۲۰ میلیون تومان
- سهام شرکت بورسی (با قصد نگهداری بلندمدت): ۳۰ میلیون تومان
در این مثال، وجه نقد شرکت ۶۰ میلیون تومان (۱۰ میلیون تومان + ۵۰ میلیون تومان) و معادل‌های نقد آن ۲۰ میلیون تومان است. سهام شرکت بورسی به دلیل قصد نگهداری بلندمدت، جزو معادل‌های نقد محسوب نمی‌شود.
فعالیت‌های عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی: دسته‌بندی جریان‌های نقدی
استاندارد شماره ۲، جریان‌های نقدی را به سه دسته اصلی تقسیم می‌کند:
۱. فعالیت‌های عملیاتی: این فعالیت‌ها مربوط به عملیات اصلی و روزمره کسب و کار هستند و شامل جریان‌های نقدی مرتبط با تولید و فروش کالا یا ارائه خدمات می‌شوند.
مثال‌ها:
- دریافت وجه نقد از مشتریان بابت فروش کالا یا ارائه خدمات
- پرداخت وجه نقد به تأمین‌کنندگان بابت خرید مواد اولیه یا کالا
- پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان
- پرداخت هزینه‌های اداری و فروش
- دریافت بهره و سود سهام (در برخی موارد)
- پرداخت مالیات بر درآمد
۲. فعالیت‌های سرمایه‌گذاری: این فعالیت‌ها مربوط به خرید و فروش دارایی‌های بلندمدت (مانند دارایی‌های ثابت، سرمایه‌گذاری‌ها و دارایی‌های نامشهود) هستند.
مثال‌ها:
- خرید ماشین‌آلات و تجهیزات
- فروش زمین یا ساختمان
- خرید سهام سایر شرکت‌ها
- پرداخت وام به سایر شرکت‌ها
- دریافت اقساط وام‌های پرداختی
۳. فعالیت‌های تأمین مالی: این فعالیت‌ها مربوط به نحوه تأمین مالی شرکت از طریق بدهی و حقوق صاحبان سهام هستند.
مثال‌ها:
- دریافت وام از بانک‌ها
- پرداخت اقساط وام‌ها (شامل اصل و بهره)
- انتشار سهام جدید
- خرید سهام خزانه (سهامی که شرکت از سهامداران خود خریداری می‌کند)
- پرداخت سود سهام به سهامداران
مثال جامع
فرض کنید شرکتی در یک دوره مالی فعالیت‌های زیر را انجام داده است:
- فروش کالا به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان (نقد)
- خرید مواد اولیه به مبلغ ۵۰ میلیون تومان (نقد)
- خرید یک دستگاه ماشین‌آلات به مبلغ ۳۰ میلیون تومان (نقد)
- دریافت وام از بانک به مبلغ ۴۰ میلیون تومان (نقد)
- پرداخت سود سهام به مبلغ ۱۰ میلیون تومان (نقد)
در این صورت، جریان‌های نقدی شرکت به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
- فعالیت‌های عملیاتی: ۱۰۰ میلیون تومان (دریافت از فروش) – ۵۰ میلیون تومان (پرداخت به تأمین‌کنندگان) = ۵۰ میلیون تومان (جریان خالص نقد عملیاتی)
- فعالیت‌های سرمایه‌گذاری: -۳۰ میلیون تومان (خرید ماشین‌آلات)
- فعالیت‌های تأمین مالی: ۴۰ میلیون تومان (دریافت وام) – ۱۰ میلیون تومان (پرداخت سود سهام) = ۳۰ میلیون تومان
با این دسته‌بندی، می‌توان به وضوح دید که شرکت از محل عملیات خود ۵۰ میلیون تومان نقد به دست آورده، ۳۰ میلیون تومان در دارایی‌های ثابت سرمایه‌گذاری کرده و ۳۰ میلیون تومان از طریق تأمین مالی (وام) و پرداخت سود سهام جریان نقد داشته است. این اطلاعات برای تحلیل وضعیت مالی شرکت بسیار مفید است.
نحوه تهیه صورت جریان‌های نقدی
تهیه صورت جریان‌های نقدی طبق استاندارد شماره ۲ حسابداری، به دو روش اصلی انجام می‌شود: روش مستقیم و روش غیرمستقیم. هر دو روش در نهایت به یک نتیجه واحد می‌رسند، اما در نحوه ارائه اطلاعات مربوط به فعالیت‌های عملیاتی تفاوت دارند.
روش مستقیم و غیرمستقیم در تهیه صورت جریان‌های نقدی
۱. روش مستقیم:
در این روش، جریان‌های نقدی ورودی و خروجی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی به طور مستقیم گزارش می‌شوند. به عبارت دیگر، وجوه نقد دریافتی از مشتریان، وجوه نقد پرداختی به تامین‌کنندگان، وجوه نقد پرداختی به کارکنان و سایر پرداخت‌های نقدی مربوط به عملیات به صورت جداگانه در صورت جریان‌های نقدی نشان داده می‌شوند.
- مزایا: این روش اطلاعات دقیق‌تری در مورد منابع و مصارف نقدینگی ناشی از عملیات ارائه می‌دهد و درک بهتری از نحوه گردش نقدینگی در کسب و کار فراهم می‌کند.
- معایب: جمع‌آوری اطلاعات مربوط به جریان‌های نقدی ورودی و خروجی به صورت مستقیم ممکن است زمان‌بر و هزینه‌بر باشد.
مثال: فرض کنید یک شرکت در یک دوره مالی، ۱۰۰ میلیون تومان از مشتریان خود وجه نقد دریافت کرده و ۷۰ میلیون تومان به تامین‌کنندگان پرداخت کرده است. در روش مستقیم، این موارد به صورت جداگانه در بخش فعالیت‌های عملیاتی گزارش می‌شوند:
- دریافت وجه از مشتریان: ۱۰۰ میلیون تومان
- پرداخت به تامین‌کنندگان: (۷۰) میلیون تومان
۲. روش غیرمستقیم:
در این روش، سود یا زیان خالص به عنوان نقطه شروع در نظر گرفته می‌شود و سپس تعدیلاتی برای رسیدن به جریان خالص نقد ناشی از فعالیت‌های عملیاتی انجام می‌شود. این تعدیلات شامل مواردی مانند استهلاک، تغییر در حساب‌های دریافتنی و پرداختنی، و سایر اقلام غیرنقدی است.
- مزایا: این روش ساده‌تر و سریع‌تر از روش مستقیم است، زیرا از اطلاعات موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه استفاده می‌کند.
- معایب: این روش اطلاعات جزئی کمتری در مورد منابع و مصارف نقدینگی ناشی از عملیات ارائه می‌دهد.
مثال: فرض کنید یک شرکت سود خالص ۵۰ میلیون تومان داشته باشد و استهلاک دارایی‌های آن ۱۰ میلیون تومان باشد. همچنین، حساب‌های دریافتنی شرکت ۵ میلیون تومان افزایش یافته باشد. در روش غیرمستقیم، جریان نقد ناشی از عملیات به صورت زیر محاسبه می‌شود:
- سود خالص: ۵۰ میلیون تومان
- اضافه می‌شود: استهلاک: ۱۰ میلیون تومان
- کسر می‌شود: افزایش حساب‌های دریافتنی: (۵) میلیون تومان
- جریان نقد ناشی از عملیات: ۵۵ میلیون تومان
در نهایت، هر دو روش مستقیم و غیرمستقیم باید جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی را به یک شکل گزارش کنند.
نکات مهم در طبقه‌بندی و گزارشگری جریان‌های نقدی
طبقه‌بندی صحیح جریان‌های نقدی در سه دسته اصلی (عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی) از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی نکات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
- فعالیت‌های عملیاتی: این فعالیت‌ها مربوط به عملیات اصلی کسب و کار هستند، مانند فروش کالا یا ارائه خدمات. مثال‌ها: دریافت وجه از مشتریان، پرداخت به تامین‌کنندگان، پرداخت حقوق و دستمزد، پرداخت مالیات.
- فعالیت‌های سرمایه‌گذاری: این فعالیت‌ها مربوط به خرید و فروش دارایی‌های بلندمدت هستند، مانند خرید تجهیزات یا فروش سهام. مثال‌ها: خرید ماشین‌آلات، فروش زمین، خرید سهام سایر شرکت‌ها، اعطای وام.
- فعالیت‌های تأمین مالی: این فعالیت‌ها مربوط به نحوه تأمین مالی شرکت هستند، مانند دریافت وام یا انتشار سهام. مثال‌ها: دریافت وام از بانک، پرداخت سود سهام، انتشار اوراق قرضه، بازپرداخت اصل وام.
سایر نکات مهم در گزارشگری:
- افشای اطلاعات: شرکت‌ها باید اطلاعات کافی در مورد نحوه تهیه صورت جریان‌های نقدی و طبقه‌بندی جریان‌ها ارائه دهند.
- معاملات غیرنقدی: معاملاتی که تأثیری بر جریان‌های نقدی ندارند، مانند تبدیل بدهی به حقوق صاحبان سهام، نباید در صورت جریان‌های نقدی گزارش شوند، اما باید در یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی افشا شوند.
- ارائه جداگانه جریان‌های نقدی ارزی: جریان‌های نقدی ارزی باید به واحد پول گزارشگری تبدیل و به صورت جداگانه گزارش شوند.
با رعایت این نکات، شرکت‌ها می‌توانند صورت جریان‌های نقدی شفاف و مفیدی ارائه دهند که به درک بهتر وضعیت مالی و تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تر کمک می‌کند.
کاربردها و مزایای استاندارد شماره ۲ حسابداری (صورت جریان‌های نقدی)
استاندارد شماره ۲ حسابداری، با ارائه چارچوبی مدون برای تهیه و ارائه صورت جریان‌های نقدی، مزایای متعددی را برای شرکت‌ها و ذینفعان آنها فراهم می‌کند. در این بخش به بررسی دو مورد از مهم‌ترین کاربردها و مزایای این استاندارد می‌پردازیم: تحلیل جریان‌های نقدی و ارزیابی وضعیت مالی شرکت‌ها و نقش آن در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و اعتباری.
تحلیل جریان‌های نقدی و ارزیابی وضعیت مالی شرکت‌ها
صورت جریان‌های نقدی، اطلاعات منحصربه‌فردی را در مورد وضعیت مالی شرکت ارائه می‌دهد که در سایر صورت‌های مالی مانند ترازنامه و صورت سود و زیان به طور مستقیم قابل مشاهده نیست. تحلیل جریان‌های نقدی به ارزیابی جنبه‌های مختلف وضعیت مالی شرکت کمک می‌کند، از جمله:
- توانایی ایجاد نقدینگی: این صورت مالی نشان می‌دهد که شرکت چقدر توانایی تولید نقدینگی از طریق فعالیت‌های عملیاتی خود را دارد. جریان نقدی عملیاتی مثبت و پایدار نشان‌دهنده سلامت مالی شرکت است.
- توانایی پرداخت بدهی‌ها: با بررسی جریان‌های نقدی، می‌توان ارزیابی کرد که آیا شرکت قادر به بازپرداخت بدهی‌های خود در سررسیدهای مقرر هست یا خیر.
- سرمایه‌گذاری در دارایی‌ها: صورت جریان‌های نقدی نشان می‌دهد که شرکت چقدر در دارایی‌های ثابت و سایر دارایی‌های بلندمدت سرمایه‌گذاری کرده است. این اطلاعات برای ارزیابی استراتژی رشد شرکت مفید است.
- تأمین مالی: این صورت مالی نشان می‌دهد که شرکت چگونه منابع مالی خود را تأمین کرده است، از طریق بدهی، حقوق صاحبان سهام یا ترکیبی از هر دو.
- کیفیت سود: مقایسه سود خالص با جریان نقدی عملیاتی می‌تواند به ارزیابی کیفیت سود گزارش شده توسط شرکت کمک کند. اگر سود بالا باشد اما جریان نقدی عملیاتی پایین باشد، ممکن است نشان‌دهنده مشکلات احتمالی در نحوه شناسایی درآمد باشد.
مثال: فرض کنید دو شرکت در یک صنعت مشابه فعالیت می‌کنند. هر دو شرکت سود خالص مشابهی را گزارش کرده‌اند، اما شرکت الف جریان نقدی عملیاتی مثبت و بالایی دارد، در حالی که شرکت ب جریان نقدی عملیاتی منفی دارد. این موضوع نشان می‌دهد که شرکت الف در تولید نقدینگی از طریق فعالیت‌های اصلی خود موفق‌تر بوده و وضعیت مالی پایدارتری دارد. شرکت ب ممکن است برای تأمین مالی فعالیت‌های خود به منابع خارجی مانند وام وابسته باشد که می‌تواند ریسک مالی آن را افزایش دهد.
نقش استاندارد شماره ۲ در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و اعتباری
اطلاعات ارائه شده توسط استاندارد شماره ۲ و صورت جریان‌های نقدی، نقش حیاتی در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و اعتباری ایفا می‌کند:
- تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری: سرمایه‌گذاران از اطلاعات جریان‌های نقدی برای ارزیابی جذابیت سرمایه‌گذاری در یک شرکت استفاده می‌کنند. آنها به دنبال شرکت‌هایی هستند که جریان نقدی عملیاتی قوی، توانایی پرداخت سود سهام و فرصت‌های رشد مناسب داشته باشند.
- تصمیم‌گیری‌های اعتباری: اعتباردهندگان (مانند بانک‌ها) از اطلاعات جریان‌های نقدی برای ارزیابی توانایی شرکت در بازپرداخت وام‌ها استفاده می‌کنند. آنها به دنبال شرکت‌هایی هستند که جریان نقدی کافی برای پوشش تعهدات بدهی خود داشته باشند.
- ارزیابی ریسک: تحلیل جریان‌های نقدی به ارزیابی ریسک مالی شرکت کمک می‌کند. شرکت‌هایی که جریان نقدی ناپایدار یا منفی دارند، ریسک بیشتری برای سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان محسوب می‌شوند.
مثال: یک بانک در حال بررسی درخواست وام یک شرکت است. با بررسی صورت جریان‌های نقدی شرکت، بانک متوجه می‌شود که شرکت جریان نقدی عملیاتی پایینی دارد و برای پرداخت هزینه‌های عملیاتی خود به دریافت وام‌های جدید وابسته است. این موضوع نشان‌دهنده ریسک بالای عدم بازپرداخت وام توسط شرکت است و بانک ممکن است با درخواست وام موافقت نکند یا شرایط سخت‌گیرانه‌تری را برای اعطای وام در نظر بگیرد.
به طور خلاصه، استاندارد شماره ۲ با ارائه اطلاعات شفاف و قابل اتکا در مورد جریان‌های نقدی، به بهبود کیفیت تصمیم‌گیری‌های مالی توسط ذینفعان مختلف کمک می‌کند.
چالش‌ها و نکات تکمیلی استاندارد شماره ۲ حسابداری (صورت جریان‌های نقدی)
استاندارد شماره ۲ حسابداری، با وجود مزایای فراوان، در اجرا با چالش‌هایی روبرو است و نکات تکمیلی نیز در خصوص آن وجود دارد که درک بهتر آن را تسهیل می‌کند. در این بخش به بررسی این موارد می‌پردازیم:
چالش‌های رایج در اجرای استاندارد شماره ۲
اجرای استاندارد شماره ۲ حسابداری، به ویژه برای شرکت‌های کوچک و متوسط، می‌تواند با چالش‌هایی همراه باشد. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:
- طبقه‌بندی صحیح جریان‌های نقدی: یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، طبقه‌بندی صحیح جریان‌های نقدی در سه دسته اصلی (عملیاتی، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی) است. اشتباه در طبقه‌بندی می‌تواند منجر به ارائه اطلاعات نادرست در صورت جریان‌های نقدی شود. برای مثال، تعیین اینکه آیا یک تراکنش مربوط به فعالیت‌های عملیاتی است یا سرمایه‌گذاری، گاهی اوقات دشوار است.
- انتخاب روش مناسب (مستقیم یا غیرمستقیم): انتخاب بین روش مستقیم و غیرمستقیم برای تهیه بخش فعالیت‌های عملیاتی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. روش مستقیم اطلاعات دقیق‌تری ارائه می‌دهد، اما جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز برای آن ممکن است دشوار باشد. در مقابل، روش غیرمستقیم ساده‌تر است، اما اطلاعات جزئی کمتری ارائه می‌دهد.
- درک مفاهیم کلیدی: درک صحیح مفاهیم کلیدی مانند «نقد و معادل‌های نقد»، «جریان‌های نقدی ورودی و خروجی» و «اقلام غیرنقدی» برای تهیه صحیح صورت جریان‌های نقدی ضروری است. ابهام در این مفاهیم می‌تواند منجر به اشتباه در تهیه صورت مالی شود.
- تغییرات در استانداردها: تغییرات در استانداردهای حسابداری، از جمله استاندارد شماره ۲، می‌تواند چالش‌هایی را برای شرکت‌ها ایجاد کند، زیرا آنها باید سیستم‌های حسابداری و گزارشگری خود را با این تغییرات سازگار کنند.
- عدم دسترسی به اطلاعات دقیق و به موقع: تهیه صورت جریان‌های نقدی به اطلاعات دقیق و به موقع از تراکنش‌های مالی شرکت نیاز دارد. عدم دسترسی به این اطلاعات می‌تواند منجر به تأخیر در تهیه صورت مالی یا ارائه اطلاعات نادرست شود.
مثال:
فرض کنید شرکتی بخشی از دارایی‌های ثابت خود را می‌فروشد و بخشی از وجه دریافتی را برای خرید دارایی جدید استفاده می‌کند. طبقه‌بندی صحیح این تراکنش‌ها در بخش فعالیت‌های سرمایه‌گذاری (فروش دارایی و خرید دارایی جدید) نیازمند دقت است و می‌تواند برای برخی شرکت‌ها چالش‌برانگیز باشد.
ارتباط استاندارد شماره ۲ با سایر استانداردهای حسابداری
استاندارد شماره ۲ حسابداری به طور مستقیم با سایر استانداردهای حسابداری در ارتباط است و برای درک کامل آن، باید به این ارتباطات توجه داشت:
- استاندارد حسابداری شماره ۱ (نحوه ارائه صورت‌های مالی): استاندارد شماره ۱ چارچوبی کلی برای ارائه صورت‌های مالی ارائه می‌دهد و استاندارد شماره ۲ در این چارچوب قرار می‌گیرد. استاندارد شماره ۱ مشخص می‌کند که صورت جریان‌های نقدی یکی از اجزای اصلی صورت‌های مالی است.
- استاندارد حسابداری شماره ۵ (حسابداری موجودی مواد و کالا): تغییرات در موجودی مواد و کالا بر جریان نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی تأثیر می‌گذارد و در روش غیرمستقیم محاسبه جریان نقدی عملیاتی، این تغییرات تعدیل می‌شوند.
- استاندارد حسابداری شماره ۱۱ (دارایی‌های ثابت مشهود): خرید و فروش دارایی‌های ثابت مشهود بر جریان نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری تأثیر می‌گذارد.
- استاندارد حسابداری شماره ۱۳ (حسابداری مخارج تأمین مالی): دریافت و بازپرداخت وام‌ها و سایر روش‌های تأمین مالی بر جریان نقدی ناشی از فعالیت‌های تأمین مالی تأثیر می‌گذارد.
مثال:
فرض کنید شرکتی وامی را از بانک دریافت می‌کند. این تراکنش در صورت جریان‌های نقدی به عنوان یک جریان نقدی ورودی ناشی از فعالیت‌های تأمین مالی گزارش می‌شود (مطابق با استاندارد شماره ۱۳). همچنین، بازپرداخت اصل و سود وام نیز به عنوان جریان نقدی خروجی ناشی از فعالیت‌های تأمین مالی گزارش می‌شود. این مثال نشان می‌دهد که چگونه استاندارد شماره ۲ با استاندارد شماره ۱۳ در ارتباط است.
درک این ارتباطات به حسابداران و تحلیلگران مالی کمک می‌کند تا صورت جریان‌های نقدی را به درستی تهیه و تفسیر کنند و تصویری جامع از وضعیت مالی شرکت به دست آورند.
