ترکیه یکی از اقتصادهای درحال رشد جهان است. اگرچه در سالهای اخیر درگیر تورمهای غیرعادی میگردد، اما همچنان آن را بعنوان یکی از کشورهای پیشرو منطقه میشناسند. نظرات بحث برانگیز اردوغان درسالهای اخیر تورم و افت سقوط ارزش لیر در سالهای اخیر را در پی داشته اند. بااینحال این وقایع تاکنون نتوانستهاند بازارهای صادراتی این کشور را تحت شعاع قرار دهند. دولت ترکیه حدود 30 درصد درآمد خود را از طریق مالیات ستانی از همین اقتصاد پررمز و راز تامین میکند.
سرفصلهای مالیاتی ترکیه
مالیات بر درآمد
قانون مالیات بر درآمد ترکیه نیز مانند ایران برای افراد حقیقی و شرکتها تکالیف و نرخهای متفاوتی را پیش بینی نموده است.
مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی ترکیه
اشخاص حقیقی بابت درآمدهای زیر در ترکیه مشمول مالیات هستند:
- درآمد حاصل از فعالیتهای تجاری
- سود حاصل از کشاورزی
- درآمد از حرفه و ارائه خدمات
- حقوق و حقالزحمه
- درآمد حاصل از سرمایه گذاری (بهره و سود سهام)
- سود ناشی از داراییها و حقوق غیر منقول
- سایر درآمدها و سودها
اشخاص حقیقی که یک یا چند مورد بالا درآمد داشته باشند، مشمول پرداخت مالیات هستند. دولت ترکیه از لحاظ قانونی خود را محق میدند تا از درآمد شهروندانش داخل و خارج از کشور مالیات بگیرد.
افراد مستقر در ترکیه که خارجی هستند، تنها بایت درآمد خود در ترکیه مالیات خواهند پرداخت. قوانین مالیاتی ترکیه این افراد را خارجی غیر مستقر میداند و از آنها تنها بابت درآمدهای حاصل از ترکیه مالیات میگیرد:
- افرادی که کمتر از 6 ماه در سال رسمی تریکه ساکن این کشور باشند بشرطیکه که خانه و زندگی معمولی و عرفی آنها در ترکیه نیست.
- افرادی مانند تجار، نمایندگان سیاسی، و … ممکن است بنا به ضرورت یا ماموریت بیش از 6 ماه در ترکیه بمانند.
انواع اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی ترکیه
در نظام مالیاتی ترکیه سه نوع اظهارنامه وجود دارد.
- اظهارنامه مالیات سالانه:
این اظهارنامه تقریبا معادل همان اظهارنامه اشخاص حقیقی و حقوقی ماست. اشخاص درآمدهایشان در هر سال رسمی مالیاتی را به همراه هزینهها، سود و زیان به اداره مالیات ترکیه اعلام خواهند نمود. مانند قوانین مالیاتی ایران، اشخاص حقوق بگیر نیازی به ارسال اظهارنامه ندارند و حقوق آنها در مالیات تکلیفی با کارفرماست. اشخاص پس از پایان هر سال میلادی تا 15 مارس (24 اسفند) برای تکمیل و ارسال اظهارنامه فرصت دارند. - اظهارنامه مالیات تکلیفی
افراد در این اظهارنامه، درآمد مشمول مالیات خود را بصورت ماهانه به سازمان مالیات ترکیه اعلام میکنند. در این اظهارنامه مالیاتهایی که از سایرین کسر نمودهاند نیز مشخص میگردد. مشمولین باید این موارد را تا بیستم ماه بعد تکمیل نموده و مالیات مربوط به آن را نهایتا تا 6 روز بعد پرداخت نمایند. این افراد موظف به کسر مالیات هستند:
ادارات و نهادهای دولتی
شرکتهای تجاری
امور مالی انجمنها، بنیادای مذهبی و خیریه چه منتج به درآمد باشد چه نباشد.
افراد خوداشتغال
کشاورزان - اظهارنامه مالیاتی ویژه:
این بخش به مالیات دهندگان غیر مقیم مربوط میگردد که شامل شرط اقامت کمتر از 6 ماه میشوند. قوانین مالیاتی ترکیه آنها را به ارائه اظهارنامه سالانه ملزم نمیکند. این دسته از افراد باید از همین نوع اظهارنامه استفاده نمایند.
معافیتهای مالیاتی ترکیه
- معافیت مالیاتی برای درآمد حاصل از سرمایه گذاری در بخش های خاص
دولت ترکیه معافیت مالیاتی برای درآمد حاصل از سرمایه گذاری در بخش های خاص، مانند کشاورزی، صنعت و فناوری ارائه می دهد. این معافیت ها برای تشویق سرمایه گذاری در این بخش ها و ایجاد اشتغال طراحی شده اند.
- معافیت مالیاتی برای درآمد حاصل از صادرات
دولت ترکیه معافیت مالیاتی برای درآمد حاصل از صادرات ارائه می دهد. این معافیت ها برای تشویق صادرات و افزایش رقابت پذیری ترکیه در بازارهای جهانی طراحی شده اند.
- معافیت مالیاتی برای درآمد حاصل از آموزش، بهداشت و درمان
دولت ترکیه معافیت مالیاتی برای درآمد حاصل از آموزش، بهداشت و درمان ارائه می دهد. این معافیت ها برای تشویق سرمایه گذاری در این بخش ها و بهبود دسترسی به آموزش و مراقبت های بهداشتی برای همه شهروندان ترکیه طراحی شده اند.
- معافیت مالیاتی برای درآمد حاصل از بازنشستگی
دولت ترکیه معافیت مالیاتی برای درآمد حاصل از بازنشستگی ارائه می دهد. این معافیت ها برای حمایت از بازنشستگان و کمک به آنها در تامین مالی زندگی بعد از بازنشستگی طراحی شده اند.
- تخفیف مالیاتی برای خانواده های کم درآمد
دولت ترکیه تخفیف مالیاتی برای خانواده های کم درآمد ارائه می دهد. این تخفیف ها برای کاهش بار مالیاتی بر خانواده های کم درآمد و کمک به آنها در تامین مالی هزینه های زندگی طراحی شده اند.
- تخفیف مالیاتی برای افراد دارای معلولیت
دولت ترکیه تخفیف مالیاتی برای افراد دارای معلولیت ارائه می دهد. این تخفیف ها برای حمایت از افراد دارای معلولیت و کمک به آنها در تامین مالی هزینه های زندگی طراحی شده اند.
VAT در ترکیه
مالیات بر ارزش افزوده (VAT) یک نوع مالیات بر مصرف است که در به نام KDV شناخته میشود. این مالیات بر فروش کالاها و خدمات اعمال میگردد. نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ترکیه 18٪ است.
برخی از کالاها و خدمات از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند، مانند:
- کالاها و خدمات اساسی مانند غذا، آب و برق
- خدمات آموزشی و بهداشتی
- خدمات دولتی
- کالاها و خدمات صادراتی
کسانی که در ترکیه مالیات بر ارزش افزوده میپردازند، شامل موارد زیر است:
- فروشندگان کالاها و خدمات در ترکیه
- واردکنندگان کالاها به ترکیه
- شرکتهای خارجی که در ترکیه فعالیت میکنند
مالیات بر ارزش افزوده باید توسط فروشندگان کالاها و خدمات به دولت پرداخت شود. فروشندگان میتوانند مالیات بر ارزش افزوده را از خریداران کالاها و خدمات دریافت کنند و سپس آن را به دولت پرداخت کنند.
قوانین مبارزه با پولشویی
ترکیه قوانین مبارزه با پولشویی (AML) قوی دارد که به منظور جلوگیری از پولشویی و تامین مالی تروریسم وضع شده است. این قوانین توسط قانون مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم (AML/CFT) ترکیه اجرا میشود که در سال 2006 تصویب شد و در سالهای بعد بهروزرسانی شده است.
قانون AML/CFT ترکیه بر همه نهادهای مالی که در ترکیه فعالیت میکنند، از جمله بانکها، موسسات مالی غیربانکی، شرکتهای بیمه و شرکتهای صرافی اعمال میشود. این نهادها موظف هستند اقداماتی را برای شناسایی و گزارش معاملات مشکوک انجام دهند.
تراکنشهای مشکوک عبارتند از معاملاتی که غیرمعمول، غیرقابل توجیه یا مشکوک به پولشویی یا تامین مالی تروریسم باشند. نهادهای مالی موظف هستند این معاملات را به واحد اطلاعات مالی ترکیه (MASAK) گزارش دهند.
MASAK یک سازمان دولتی است که مسئول اجرای قانون AML/CFT ترکیه است. MASAK معاملات مشکوک را بررسی میکند و اگر معتقد باشد که این معاملات مرتبط با پولشویی یا تامین مالی تروریسم است، آنها را به مقامات قضایی گزارش میدهد.
قوانین AML/CFT ترکیه در مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم نقش مهمی ایفا کرده است. این قوانین به شناسایی و توقیف داراییهای مرتبط با پولشویی و تامین مالی تروریسم کمک کرده است و به کاهش فساد و جرایم سازمان یافته کمک کرده است.
در اینجا برخی از ویژگیهای کلیدی قوانین AML/CFT ترکیه آورده شده است:
- این قوانین بر همه نهادهای مالی که در ترکیه فعالیت میکنند، اعمال میشود.
- این قوانین نهادهای مالی را موظف میکند که اقداماتی را برای شناسایی و گزارش معاملات مشکوک انجام دهند.
- این قوانین یک سازمان دولتی به نام MASAK را برای اجرای قانون AML/CFT ترکیه ایجاد میکند.
- این قوانین به شناسایی و توقیف داراییهای مرتبط با پولشویی و تامین مالی تروریسم کمک میکند.
- این قوانین به کاهش فساد و جرایم سازمان یافته کمک میکند.
قوانین AML/CFT ترکیه یک ابزار مهم برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم است. این قوانین به ایجاد محیطی امنتر و عادلانهتر در ترکیه کمک میکند.